Wees gerust, met een zorgvolmacht

Een zorgvolmacht is een volmacht die jij (de lastgever) geeft aan één of meerdere personen (de lasthebber(s)) om voor jou beslissingen te nemen als jij dat niet meer kunt of wilt doen. Je hoeft hier niet voor naar de rechtbank. Met een zorgvolmacht ben je gerust dat de mensen die jij zelf gekozen hebt voor jou zullen beslissen.

Als je niet meer in staat bent om zelf beslissingen te nemen of je goederen te beheren, kan je tegen jezelf beschermd worden. De vrederechter bepaalt dan welke handelingen je niet meer (alleen) mag stellen en wie jou zal bijstaan of vertegenwoordigen. ‘Bewind’ noemen we dat. Zo wordt voorkomen dat je gekke dingen doet, al dan niet onder invloed van anderen.

Met een zorgvolmacht bepaal jij zelf wie wat binnen welke grenzen voor jou mag beslissen. Jij zit dus zelf aan het stuur, zelfs als je niet meer (zo goed) kunt rijden. Je vermijdt dat een vreemde in jouw plaats beslissingen kan nemen. De bepalingen in je zorgvolmacht blijven in principe ook gelden nadat je onder bewindvoering werd geplaatst. 

Met een bancaire volmacht kunnen alleen je rekeningen beheerd worden. Een zorgvolmacht heeft een veel breder toepassingsgebied. Ze kan bijvoorbeeld dienen voor (levens)verzekeringen, onroerende goederen en schenkingen. Ook een aantal persoonlijke zaken zoals het uitoefenen van patiëntenrechten kunnen opgenomen worden.

Bovendien vervalt een bancaire volmacht als je wilsonbekwaam wordt. Een zorgvolmacht loopt verder of treedt juist op dat moment in werking.

De zorgvolmacht is voor iedere meerderjarige persoon nuttig, ongeacht de leeftijd.

Vaak wordt daarbij vooral aan oudere mensen gedacht. Zo kunnen zij een vertrouwenspersoon als lasthebber aanduiden om bepaalde (geld)zaken te regelen en beslissingen te nemen als zij zich daar niet meer mee willen of kunnen bezighouden.

Maar een zorgvolmacht is zeker ook nuttig voor jonge gezinnen, bijvoorbeeld als een van de partners door een ziekte of ongeval (tijdelijk) onbekwaam wordt:

• geldzaken worden niet geblokkeerd
• 1 partner kan beslissingen nemen in het belang van het gezin

Je kunt een of meer lasthebbers aanduiden en laten vastleggen dat ze voor alle of voor bepaalde handelingen samen moeten optreden. Let er wel op dat de regeling praktisch blijft. Twee lasthebbers die altijd samen moeten optreden is in de praktijk vaak niet werkbaar. Een aangetekende brief ophalen moeten zij bijvoorbeeld met twee doen. Het is handiger dat de lasthebbers alleen voor belangrijke zaken samen moeten optreden. Bijvoorbeeld om een huis te verkopen, om bepaalde transacties uit te voeren, om schenkingen te doen, …

Partners stellen vaak elkaar aan als lasthebber. Zo ben je zeker dat de persoon die met jou samenleeft en jou het beste kent voor jou een aantal zaken kan beslissen.

Heeft ook je partner geen zin (meer) om je geldzaken te beheren? Of ben je alleenstaand? Dan kun je iemand anders in wie je het volste vertrouwen hebt aanduiden als je lasthebber, bijvoorbeeld je kinderen.

Een zorgvolmacht heeft verregaande gevolgen. Je geeft de lasthebber een mandaat om in jouw plaats handelingen te stellen. Dat is een geruststelling, maar het zet ook de deur open voor mogelijke misbruiken. Kies dus voor iemand in wie je het volste vertrouwen hebt.

Voor de lasthebber betekent de aanvaarding van de lastgeving dat hij de plicht op zijn schouders neemt om in naam van de lastgever op te treden.

Binnen een zorgvolmacht kan de lastgever niet tegen zichzelf beschermd worden. Hij blijft handelingsbekwaam en kan dus gekke dingen doen met zijn vermogen.