Geen ja, geen neen

Trump speelt momenteel weliswaar de rol van bad guy als het hoofdpersonage bij de ingezette impeachmentprocedure, maar de gemiddelde Amerikaan ligt geen seconde wakker van de doorwrochte verhaallijn van zijn (vele) politieke opponenten. De beschuldiging van een quid pro quo (What the heck is that? Latin or what?) klinkt daarenboven erg elitair en is van aard om de zittende president eerder wat bijkomende sympathie op te leveren. Vandaar zijn passieve houding. Wij zijn er overigens van overtuigd dat hij met volle teugen geniet van het licht van alle schijnwerpers die nu (enkel) op hem zijn gericht. Toch is het raadzaam oplettend te blijven. Hij dreigt immers in een juridisch spinnenweb te worden gelokt, waaruit hij enkel mits politieke steun kan worden verlost. Quid pro quo?

Indien de opgestarte procedure niet tot een effectieve afzetting leidt, staan Democraten voor een groot probleem bij de komende presidentsverkiezingen. De opponenten van de president geven immers de indruk meer te geloven in hun afzettingsstrategie dan in de kracht van hun eigen presidentskandidaten. Het feit dat Michael Bloomberg nu suggereert zich in de strijd te gaan mengen, vormt een veeg teken. Toch denken we niet dat de zittende president zo maar gewonnen spel heeft tegen een opponent als Elisabeth Warren, zeker niet wanneer de onderhandelingen met China zouden zijn afgesprongen en de Amerikaanse economie hierdoor aanzienlijk wordt afgekoeld.

Intussen was de schijnwerper wat weggegleden van de president omdat diverse Amerikaanse en Chinese toponderhandelaars ondubbelzinnige, positieve boodschappen uitstuurden over de slaagkansen voor het bereiken van een akkoord over de eerste fase van een handelsovereenkomst. Samen met enkele nuchtere Chinese waarnemers geloven we echter niet dat een fundamenteel akkoord mogelijk is. De eerste fase zal meteen ook de laatste zijn.

Dit gebrek aan belangstelling voor zijn eigen persoon wist een ervaren performer als Trump echter snel te keren door bakken vol koud water uit te storten over ieder enthousiasme en zijn dreigement van nog substantieel hogere importtarieven te herhalen. Voor een goed begrip: nog hogere en nieuwe tarieven staan in economische termen ongeveer gelijk aan een nucleaire dreiging⁽²⁾.

Intussen hebben we geleerd dat de breed verspreide populistische visie over de opverende prijzen als gevolg van de hogere tarieven, helemaal niet klopt. Integendeel, we voorspelden u de prijsdalingen, die zich nu niet alleen in de VS maar ook wereldwijd manifesteren. De voornaamste economische redenen hiervoor zijn substitutie-effecten, de absorptie van de tarieven door de vele tussenstations in het productie- en distributieproces en vooral de impact van de Chinese wisselkoers, het ultieme nucleaire wapen van China.

De turbulentie die Trumps recente commentaren veroorzaakten, leidde dan ook onmiddellijk tot een (tot nu toe beperkte) verzwakking van de yuan-wisselkoers ten opzichte van de VS $. Zoals u weet, houden wij deze indicator zeer nauwlettend in de gaten. Ook een beperkte daling van de Chinese valuta heeft een belangrijke symbolische betekenis.

Het is trouwens niet alleen ten opzichte van de Chinese munt dat de VS-dollar is versterkt. Ook ten opzichte van de euro is de omrekeningskoers van de greenback merkbaar verstevigd. De valutakoers komt nu opvallend kort bij onze modelwaarde geslopen. Dit duidt erop dat alle speculatie uit de wisselkoers weg is en enkel de objectieve parameters van tel zijn. Zo zien we dit graag.

Op de aandelenbeurzen beperkte de impact van de commentaren van Amerika’s voorzitter in de chi­que New Yorkse economics club – we mochten er ooit ook eens rondwaren – zich tot enkele rillingen. De koersen hebben nu een niveau bereikt waar de kansen op een goede of slechte afloop mekaar in evenwicht houden.

Een post-it volstaat voor een ruwe berekening van dit evenwichtsniveau. Bij een gunstige ontwikkeling hebben de beurzen nog een opwaarts potentieel van (ongeveer) 4 %. Hieraan wordt momenteel een kans gegeven van 70 %. Bij het afbreken van de onderhandelingen kan de aandelenmarkt echter op korte termijn een tiental procent terugvallen. Dit scenario krijgt een kans van 30 %. Even snel rekenen en u begrijpt waarom de koersen staan waar ze staan.

Een kleine verschuiving in de toegekende kansen, in gunstige of ongunstige zin, volstaat echter om dit breekbare evenwicht te verstoren. In normale omstandigheden zouden we bij een dergelijke context resoluut voor het positieve scenario kiezen. Te meer omdat de zwakke economische cijfers die de Rode Reus momenteel aanlevert, de Chinese onderhandelaars tot wat meer meegaandheid moeten bewegen. Dit zou de kans op een realistisch akkoord moeten verhogen.

Een dergelijk scenario bestaat uit een beperkt akkoord over patentrechten, de geleidelijke opening van de Chinese markt (ergens tegen sint-juttemis) en – vooral – het intrekken van de voorziene tariefverhogingen die gepland zijn tegen 15 december. Zeer positief zou zijn dat ook een deel van de tarieven die in september door de VS werden opgelegd, teruggeschroefd worden – wellicht met als compensatie een formele Chinese belofte om een substantiële hoeveelheid aan Amerikaanse landbouwproducten te gaan opnemen.

Het leek er geruime tijd op dat de onderhandelaars deze weg waren ingeslagen, wat nieuwe piekwaarden op de wereldbeurzen uitlokte. Maar Trump ontkende helaas dat een dergelijke overeenkomst zou zijn bereikt. Deze recente commentaar wordt echter gekaderd als onderhandelingstactiek, zodat de neerwaartse reacties op de wereldmarkten tot nu toe zeer beperkt zijn gebleven. Maar toch blijven er dreigende onweerswolken over de besprekingen hangen. Vooral de besprekingen over de aankoop van Amerikaanse landbouwproducten zitten muurvast.

Het is natuurlijk geen toeval dat zich ook daar zich het grootste electorale voordeel voor Trump bevindt. Maar op dit eigenste moment worden we (in positieve zin) opgeschrikt door een eenzijdige verlaging van de Chinese importtarieven op Amerikaanse kippen … Een teken van goede wil van Chinese zijde of eerder een afleidingsmaneuver? Waarschijnlijk het laatste.

Een ontaarding van het handelsconflict zal de wereldeconomie en ook de Amerikaanse economische groei zwaar belasten en kan de herverkiezing van Trump alsnog in gevaar brengen. Vandaar dat geen zinnig mens zich aan een scenario van verdere escalatie zou wagen. Maar met de erg wispelturige bewoner van het Witte Huis valt het allemaal moeilijk te voorspellen. Voor een begrip: het eventuele afspringen van de onderhandelingen vormt geen fataal drama. De economie zal zich geleidelijk herstellen van een dergelijke klap en op zoek gaan naar de nieuwe opportuniteiten die dan ontstaan.

We houden weliswaar een overwogen positie in aandelen aan, maar minder uitgesproken dan onze modelwaarden ons suggereren. Vanzelfsprekend beperken we ons hierbij tot zeer liquide posities.

We kijken alleszins reikhalzend uit naar een periode dat we ons niet meer in hoofdzaak door de politieke beschouwingen moeten laten leiden om onze beleggingsstrategie te bepalen. Hoe zalig zal het zijn om ons te mogen concentreren op die factoren die er op langere termijn écht toe doen: de verwachte evolutie van de rentetarieven, risicopremies die compenseren voor de beursvolatiliteit en de bedrijfsresultaten.

De rentetarieven op langetermijnplaatsingen zijn momenteel te laag en moeten geleidelijk licht opwaarts corrigeren. Dit inzicht wordt vanzelfsprekend doorgetrokken in ons beleid door minder uitgesproken lange duraties op te zoeken. Een beetje rentestijging, in combinatie met lange looptijden, leidt al snel tot koersverliezen op obligatieposities en dat kunnen we missen als kiespijn. De recente achteruitgang van de Europese obligatie-index voor overheidsleningen op 7 tot 10 jaar illustreert dit risico. Vandaar dat onze looptijden recent werden verkort en we de winsten op de obligatieposities grotendeels hebben kunnen vrijwaren.

De aandelencomponent blijft een Amerikaans accent dragen, maar we zijn niet blind voor de goedkope waardering van Europese waarden. Europa biedt inderdaad heel wat mogelijkheden maar wordt verlamd door politieke versnippering. Toch vertoont de Europese economie voldoende flexibiliteit en lijkt de ergste fase van de groeivertraging achter ons te liggen.

De brexit-sage is intussen aan zijn eindafleveringen toe. De effectieve brexit (met onderling akkoord) komt nadrukkelijk korter bij. De kans op een verkiezingsoverwinning van premier Boris wordt door de bookmakers op 2/3 ingeschat, waardoor meteen ook een daadwerkelijke afscheuring van Groot-Brittannië steeds nabijer komt. Dit vormt niet het meest geprefereerde beursscenario – we zien veel liever een nieuw referendum – maar kunnen intussen leven met dit scheidingsakkoord en zijn er duidelijk niet rouwig om. Goodbye en good riddance. Ieder kan dan ongehinderd aan zijn eigen weg timmeren en we geven de Britten zelfs een goede kans op welslagen. Een substantiële toename van de (momenteel quasi onbestaande) toewijzing aan Britse aandelen en obligaties lijkt eraan te komen.