Vroege kerst op goede vrijdag

13 december 2019

De vrees voor de nieuwe Amerikaanse tarieven die op 15 december zouden inslaan op de import van consumptiegoederen uit China nam in de afgelopen weken vreemde vormen aan en leidde bij sommigen tot gedrag, zoals men dit zich kan indenken net voor een majeure meteorietinslag.

Onze lezers wisten wel beter. Zelfs in het negatieve scenario moesten de financiële markten weliswaar een koude douche ondergaan maar zouden ze nadien vrij snel kunnen herstellen. De economie is immers erg flexibel en kan zich vrij snel aanpassen aan nieuwe omstandigheden.

Sedert de importtarieven werden ingevoerd en de eerste kanonschoten 17 maanden geleden werden afgeschoten in de richting van China, staan zowel de Amerikaanse als de wereldbeurzen immers substantieel hoger, zelfs voor het recente bericht van het bereikte akkoord. De MSCI- nettoreturnindex voor de VS klom over die periode zelfs met 15 %. Wellicht zouden aandelenkoersen zonder de handelsoorlog nog hoger hebben gestaan maar de impact van de inschattingsfout van de Amerikaanse bank in het najaar van 2018 is hierbij veel belangrijker geweest.

Grafiek 1: Evolutie Amerikaanse beurs sedert de invoering van de importtarieven

Grafiek 1: Evolutie Amerikaanse beurs sedert de invoering van de importtarieven

Uit de evolutie van de Amerikaans-Chinese wisselkoers konden we in de voorafgaande weken loepzuiver de wijzigende kansen afleiden op een positieve of nefaste afloop van de huidige besprekingsronde. Hierdoor waren we in staat om een objectieve bepaalde strategische koers te varen. Hierbij werd de meest recente kans op een gunstige ontwikkeling op 80 % geschat.

Als nuancering moet echter onmiddellijk worden gesteld dat, wat de concrete definitie van een positief scenario betreft, veel aan de fantasie werd overgelaten. Voor ons betekende dit niet meer (of minder) dan een substantieel uitstel of zelfs een volledige terugtrekking van de aangekondigde verhogingen van 15 % die anders zondag zouden inslaan. In tegenstelling tot eerdere tariefverhogingen vonden we de aangekondigde importheffingen deze keer wel erg gevaarlijk want ze hadden een directe impact op niet-Chinese bedrijven en konden onvoldoende worden gecompenseerd door dalingen van de yuan-wisselkoers.

China zou in dergelijke omstandigheden ook niet anders kunnen dan even doortastende tegenmaatregelen op te leggen. Hierdoor dreigde het handelsconflict in een uitzichtloze loopgravenoorlog te verzanden. Een dergelijke strategie stuurt aan op de vernietiging van de vijand op basis van een jarenlange uitputtingsslag. Dit bood een bijzonder grimmig beeld voor de wereldeconomie.

Maar intussen liet de impact van het aanslepende handelsconflict zich steeds nadrukkelijker voelen op de Chinese economie. Het zal de Chinese onderhandelaars zeker niet zijn ontgaan dat het handelsoverschot van de Grote Rode Reus met de VS zienderogen begon af te nemen, ondanks de lagere yuan-wisselkoers.

Grafiek 2: Handelsoverschot van China met de VS

Grafiek 2: Handelsoverschot van China met de VS

In de VS verzwakten de industriële conjunctuurindicatoren ook in toenemende mate, maar dit beeld bleef tot nu onttrokken aan het oog van het grote publiek. Enkel de mediagevoelige cijfers over de (afnemende) werkloosheid en de creatie van nieuwe banen kwamen intussen in de schijnwerpers. Maar dergelijke cijfers zeggen enkel iets over het verleden en weinig of niets over de toekomst. Ook over de ogenschijnlijke sterke arbeidsmarkt hangt echter een donkere wolk. Het recente groeicijfer van de vacatures geeft immers een somber beeld.

Grafiek 3: Vacaturegroei in de VS

Grafiek 3: Vacaturegroei in de VS

Vermits de vacatures van nu, de nieuw gecreëerde jobs binnen enkele maanden zijn, geeft dit aan dat de VS zich schrap moest beginnen te zetten voor een verdere economische terugslag.

Tot nu toe verliep dit zonder noemenswaardig recessiegevaar. Maar waarom zou de zittende Amerikaanse president zelf zijn verkiezing in gevaar brengen door een onnodige recessie uit te lokken door het handelsconflict in China op de spits te drijven? Het enige concrete punt dat Trump nog uit het hele gedoe met China wenste te bekomen was de toezegging van de massale aankoop van Amerikaanse landbouwproducten door China. Meer dan voor het conflict, natuurlijk …

Met de Chinese belofte om voor liefst 50 miljard US $ aan te kopen, is alleszins aan deze voorwaarde voldaan. Maar dat is een quasi verdubbeling van de volumes uit het verleden. Kan China deze belofte werkelijk nakomen? Leidt dit niet tot nieuwe ontgoochelingen en strafexpedities?

De wereldbeurzen reageren intussen beleefd enthousiast op het nieuws over het bereikte akkoord, maar dit leidde niet tot extreem positieve reacties: enerzijds omdat de financiële markten het positieve scenario reeds grotendeels geanticipeerd hadden, anderzijds omdat het tot nu toe nog ontbreekt aan concrete details en een officiële bevestiging van beide partijen.

Om deze beursrally te blijven voeden, is alleszins veel meer informatie nodig over de specifieke inhoud. Vandaar dat we nog niet volledig weg zijn uit de twijfelzone. Wat is er nu precies afgehandeld in het nieuwe akkoord en hoe wordt dit concreet vertaald in juridische teksten?

Ook premier Boris wacht, na de wittebroodsweken die zullen volgen op zijn eclatante verkiezingsoverwinning, nog een moeilijke taak. Het is één zaak om een historische zege te halen wanneer de politieke tegenstander zich hopeloos vastrijdt, maar het is een heel andere zaak om de brexitdeal nu te concretiseren. We zijn daarbij ook benieuwd naar de Schotse houding, na de bijzonder sterke verkiezingsresultaten van de Schotse nationalistische partij.

Momenteel kunnen we ons enthousiasme over de aandelenbeurs van Groot-Brittannië echter nauwelijks onderdrukken. Mits enkele handige manoeuvres kan het VK zich immers in een vrijbuitersrol gaan uitleven op de internationale handelsmarkten, terwijl ook de EU nu haar eigen koers kan gaan varen.

Ook de groeikansen voor Europese bedrijven nemen flink toe nu de kleine ijstijd van de wereldhandel voorbij lijkt te zijn en de vastgevroren investeringsinitiatieven kunnen ontdooien onder de gloed van de nieuwe hoop op een hernemen van de groei van de globale economie.

Maar economie bewijst eens te meer the dismal science te zijn. De trieste wetenschap: geen winnaars zonder verliezers. In dit geval schuift de dollarwisselkoers onderuit, zowel ten opzichte van de euro als de Chinese munt.

Dit is allerminst een verrassing. Bij een positieve ontwikkeling van de besprekingen, zagen we de yuan/ US $ verstevigen tot een verhouding van 7, quasi exact waar we ons nu inderdaad bevinden (6,98 yuan per US $).

Maar ook ten opzichte van de euro verzwakte de Amerikaanse munt aanzienlijk. Genoeg zelfs om te spreken van een (lichte) onderwaardering in vergelijking met ons fundamenteel waarderingsmodel maar onvoldoende om (dure) afdekkingsstrategieën uit te werken. Hierdoor wordt helaas ook een deel van de winst op de Amerikaanse aandelenpositie (tijdelijk) uitgeveegd.

Kan het hier uiteindelijk nog misgaan? Vanzelfsprekend. Er wacht ons daarenboven zeker geen pad van rozen maar eerder een hobbelige weg vol putten en onverwachte verkeersbelemmeringen. De onmiddellijke toekomst lijkt zo op het binnenrijden van Antwerpen, langs de oostkant op een druilerige dinsdagochtend of het oversteken van het Brusselse Meiserplein (op om het even welk moment van de week of van de dag). De vijand kan plots en onverwacht van overal en nergens komen …

Lees meer

  • De zon gaat op in het Westen

    9 december 2024

    Voormalig President Ronald Reagan stelde dat hij de VS als het Bijbelse Beloofde Land beschouwde, en liet er geen twijfel over bestaan dat dit in de letterlijke zin geïnterpreteerd diende te worden. Een flink deel van de Amerikaanse bevolking deelt die mening. Voor een ander deel staat de dagdagelijkse realiteit echter veraf van deze utopie. Maatschappelijke analyses wijzen op groeiende ongelijkheid, toenemende sociale problemen en een gapende kloof inzake ethische vraagstukken die leiden tot verscherpte politieke spanningen.

  • Amerika kleurt rood

    6 november 2024

    Het lijkt erop dat Trump – met overwicht – de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2024 naar zich toe zal trekken. In de media werd een nek-aan-nekrace voorspeld, maar daarbij werd (voor de zoveelste keer) onvoldoende rekening gehouden met het disproportionele systeem van kiesmannen. In de voorafgaande maanden van deze stembusgang namen de financiële markten een duidelijker standpunt in waarbij aan de Republikeinse kandidaat een kans van meer dan 70 % werd toegekend.

  • Tussen droom en bedrijfsresultaat

    23 oktober 2024

    Wie in de jaren 80 op een willekeurige luchthaven was gestrand, kon de tijd doden met het lezen van tientallen bedrijfsmagazines, gedrukt op blinkend papier, die erop wezen dat een Japanse hegemonie in het internationale zakenleven nakend was. Die werd aangevuurd door een ongehinderde expansie en succesrijke exportproducten.