Near miss

23 juli 2021

Met deze term wordt in risicoleer verwezen naar een kleine(re) ramp die zich voordoet waaruit men de nodige lessen kan trekken om in de toekomst een groot/groter debacle te voorkomen. Maar ook al is het verleden nog zo een dure leerschool, dit biedt op zich geen garantie dat deze ervaring ook omgezet zal worden in beleidskeuzes. Een typisch voorbeeld hiervan was de LTCM-crisis[1] uit het najaar van 1998, die weliswaar enige deining veroorzaakte op de financiële markten, maar alle nodige informatie bevatte om een latere financiële systeemcrisis te voorkomen. Helaas was men tegen 2008 alle waarschuwingen dienaangaande vergeten en waren zowat alle grootbanken uitgegroeid tot speculatieve hefboomfondsen.

Wij hebben nu wel goede hoop dat er voldoende lessen worden getrokken uit de Covid-19-pandemie. Net als in de zomer van 2020 staan organisatoren zich nu immers te vertrappelen om als eerste de ongebreidelde bevrijdingsfeesten op gang te mogen schieten, terwijl het virus nog niet eens aan zijn slotoffensief is begonnen. Dit leidde in het voorbije najaar tot een sterke verhoging van het aantal besmettingen, een onaanvaardbaar hoge fataliteitsgraad en nieuwe lockdownmaatregelen waarvan de kostprijs stilaan niet meer te becijferen valt.  

Woorden schieten te kort om onze bewondering te omschrijven voor de inspanningen in de gezondheidszorg en het onderzoekswerk dat voorafging aan de ontwikkeling van de vaccins en de testapparatuur. Dit heeft echter geleid tot onbegrijpelijke overmoed: de testen zijn immers niet waterdicht en dergelijke vaccins zijn nooit 100 % effectief.

In combinatie met de getroffen maatregelen is de kans op besmetting weliswaar aanzienlijk gereduceerd maar zeker niet nul. Everything counts in large amounts. Het volstaat deze kleine kans toe te passen op een grotere populatie (die alle beschermende maatregelen laat vallen), om aanleiding te geven tot een explosie van besmettingen en verdere mutaties mogelijk te maken waarvan er (minstens) eentje slim genoeg zal zijn om de vaccins en het immuunsysteem te slim af te zijn. Terug naar af … Of om J.R.R. Tolkien even te citeren[2]: It does not do to leave a live dragon out of your calculations, if you live near him.” 

Het virus wrijft zich intussen in zijn vuistjes en pinkt dankbaar een traan weg.

Grafiek 1: Toename van het aantal infecties per miljoen inwoners

Toename van het aantal infecties per miljoen inwoners

De financiële markten reageerden eerst vrij negatief op de vastgestelde versnelling van het aantal besmettingen met de deltavariant, maar herstelden zeer snel om vervolgens nieuwe recordniveaus op te zoeken. Waarom ook niet? In 2020 kom men immers een duidelijke, positieve samenhang waarnemen tussen de evolutie van de aandelenkoersen en het aantal besmettingen. In 2021 zal dit niet anders zijn, maar hou hierbij wel rekening dat de rally in 2020 volledig gedragen werd door een beperkt aantal technologiebedrijven en onlineplatformen, vooral gesitueerd in de VS.

De langetermijnrente in de VS en de eurozone blijft intussen opvallend laag, ondanks de dreigende inflatie. Een uitslaande brand wordt echter (nog) niet gevreesd. Er heerst (voorlopig) ook weinig twijfel over de kracht van het economisch momentum in de VS en Europa. De versnelling van het aantal besmettingen zal weliswaar een vertragende impact hebben maar dit wordt tot nu toe gecompenseerd door het vooruitzicht op blijvend lage langetermijnrente. Ondanks het economische herstel is er (nog) geen sprake van een nijpende schaarste op het arbeidsfront die de lonen kan versnellen. Integendeel, in de VS is de werkloosheid vorige week zelfs verrassend toegenomen. 

Grafiek 2: Evolutie van de rente op overheidsobligaties op 10 jaar in de VS en de eurozone

Evolutie van de rente op overheidsobligaties op 10 jaar in de VS en de eurozone

De voornaamste pleitbezorger voor hogere aandelenkoersen in de VS (en in afgeleide orde in de eurozone) is echter onmiskenbaar de publicatie van de ondernemingswinsten, gerealiseerd tijdens het vorige kwartaal. Met 113 van de 504 bedrijven uit de S&P Composite index geteld, blijken de nochtans hooggespannen verwachtingen met gemiddeld 17 % te worden overtroffen. Met het nodige gevoel voor drama, want hier en daar vallen er ook ontgoochelingen op te tekenen. Zwaargewichten als Apple, Microsoft, Alphabet (27 juli) en Amazon (29 juli) moeten hun cijfers nog bekendmaken, zodat conclusies over het groeiritme van de bedrijfsresultaten nog voorbarig zijn. Maar datgene wat al bekend werd gemaakt, laat het allerbeste verhopen.

In anticipatie hiervan zijn we een overwogen positie in aandelen blijven aanhouden, met een nadruk op de VS (vooral technologie) en Europa (vooral industriële kwaliteitswaarden met hierbij een stevige voorkeur voor Scandinavië en Zwitserland). De enige andere vermeldingswaardige overweging vindt u in onze hardleerse positie in Indische aandelen. Bij de individuele selectie van aandelen blijven we onverzettelijk de nadruk leggen op kwaliteitswaarden uit het technologiesegment en de industriële sectoren.

Onze obligatiecomponent richt zich specifiek op overheidspapier in Italië en in (veel) mindere mate Tsjechië, Polen, Noorwegen en Singapore. Accenten in bedrijfsobligaties vindt u in Scandinavië, de VS en de eurozone. De recente (toegegeven, wat onverhoopte) rentedalingen hebben ook de obligatiekoersen naar nieuwe recordhoogtes gejaagd.

In aandelenselectie, asset-allocatie en wielrennen gaan we voor goud. Niets minder. 

[1] Long Term Capital Management was een legendarisch hefboomfonds dat in de jaren ‘90 een steile opgang kende door investeringen die op zich niet zo speculatief waren maar wel tot hun extremen werden gedreven. Net zoals in 2008 implodeerde deze strategie door de plotse terugval in beschikbare liquiditeit. Zeer uitzonderlijk werd dit hefboomfonds gered door de Amerikaanse centrale bank, omdat de impact van haar faling te grote schokgolven op de financiële markten dreigde te veroorzaken.

[2] Wij hebben Tolkien écht gelezen. Wat doe je anders als zestienjarige in een verloren provinciestadje, ergens in de jaren zeventig… Tussen ons gezegd: de films waren beter. Of toch alleszins minder vermoeiend. 

Lees meer

  • De tijd vliegt en de inflatie piekt

    15 juli 2021

    Enkel van het eerste zijn we zeker. Het eerste halfjaar van 2021 is zo snel voorbijgeflitst dat we niet de gelegenheid hadden om aan alle hoogst interessante economische en financiële ontwikkelingen de nodige aandacht te geven. De conjunctuurindicatoren lieten in de eerste zes maanden van 2021 in de VS en Europa een ongeziene opleving optekenen, wat zich vertaalde in exponentieel toegenomen groeiverwachtingen van de bedrijfsresultaten aan beide kanten van de Atlantische Oceaan.

  • Bondscoach voor één dag? Dat is toch niet te veel gevraagd!

    7 juli 2021

    Hoe hadden we ons het afscheid van dit onding eigenlijk voorgesteld? Samengetroept op een treinperron, wuivend met witte zakdoeken naar het COVID-19-virus dat langzaam wegschuift in de richting van de thuisbasis, in zijn Oost-Aziatische vleermuizengrotten? Zelf nog een traan wegplengend bij de dankbare gedachte aan het lange en gastvrije onthaal dat de mensheid hetheeft geboden?

  • Gratis bier en pizza

    23 juni 2021

    Het is slechts weinigen gegeven om zich tijdens een studentenfuif gewapend met een megafoon op een verhoogje te hijsen om af te kondigen dat er gratis bier en pizza wordt aangeboden. A volonté dan nog wel en zonder enige tijdsbeperking, om vervolgens op luid awoertgeroep en halfvolle plastieken bekers te worden getrakteerd.