Ergens tussen hier en ergens.

De onzekerheid over het handelsakkoord tussen de VS en de EU remde in de voorbije weken de financiële markten in hun opwaartse pad[1]. Maar intussen heeft de onzekerheid plaatsgemaakt voor onduidelijkheid.

Onduidelijkheid over de precieze inhoud van de ‘deal’, maar ook over de uitvoeringsmodaliteiten en de afbakening van de producten die er al dan niet onder vallen. De EU-voorzitter en de Amerikaanse president spreken elkaar op dat vlak opvallend tegen, zeker over de voor Europa zo belangrijke uitvoer van geneesmiddelen.

Volgens de Franse premier duidt deze handelsdeal op een gebrek aan weerbaarheid van de Europese Commissie tegen de Amerikaanse agressie en is het een volledige overgave aan het brutale geweld op het handelsfront. Gelet op de heftige reactie bij onze zuiderburen is het dan ook de vraag of dit akkoord goedgekeurd raakt, en in welke vorm.

Maar dat zijn zorgen voor morgen. De Amerikaanse president is erin geslaagd om opnieuw verdeeldheid te zaaien tussen de EU-lidstaten. Misschien was dat wel één van zijn doelstellingen. Europa blijft het immers moeilijk hebben om met één stem te spreken in cruciale dossiers op het internationale front. Het democratisch deficit bij de Europese beslissingsorganen is daar niet vreemd aan.

Nu, in de Franse Lichtstad zou men beter moeten weten. Un moment de honte est vite passé…

De importtaks van 15 % op Europese goederen spijst weliswaar de Amerikaanse staatskas, maar het zullen grotendeels de Amerikaanse consumenten zijn die de taks zullen moeten dragen. Terwijl ze geleidelijk te maken krijgen met oplopende prijzen – die de invoerheffingen gedeeltelijk zullen compenseren. De VS hebben niet de mankracht, noch de industriële capaciteit om de Europese goederen op korte termijn te vervangen (en zeker al niet tegen lagere productiekosten).

Het moet gezegd: de Amerikaanse heffing is niet onterecht. De EU past immers een onbeschaamd hoog (naar Amerikaanse normen) btw-tarief toe op producten uit de VS. Dat levert de Europese staatsfinanciën een concurrentieel voordeel[2] op van ongeveer 15 %. Het aandoenlijke geweeklaag is dus nergens voor nodig.

Intussen daalde de dollar/euro-wisselkoers met een ongeveer gelijkwaardig percentage. Dat heeft een soortgelijk effect op de competitiviteit van Europese producten in de VS, maar daar zegt niemand wat over.

Wegens haar alleenrecht om de beleidsrente aan te passen, kan de ECB een belangrijke rol spelen om Europese producten een boost te geven bij de Amerikaanse consument, door de kortetermijnrente met minstens 50 basispunten te laten dalen. Hierdoor zal de dollar in belangrijke mate verstevigen ten opzichte van de euro. Wat de ECB ervan weerhoudt om dit effectief te doen? Joost mag het weten[3].

De focus van de financiële markten is intussen verschoven naar twee andere cruciale dossiers.

Enerzijds is er de bekendmaking van de bedrijfsresultaten van het tweede kwartaal van 2025. Tot nu vallen de bedrijfswinsten in 80 % van de gevallen beter mee dan verwacht, maar megabedrijven zoals Apple, Meta, Amazon, Microsoft en vooral Nvidia moeten hun cijfers nog vrijgeven. Voor de eerste vier is dat voor zeer binnenkort. Op de resultaten van ‘s werelds waardevolste (beursgenoteerde) bedrijf blijft het echter wachten tot het einde van de Oogstmaand.

In tegenstelling tot de Amerikaanse concurrenten, publiceren de meeste Europese ondernemingen vooralsnog mediocre tot zelfs ronduit ontgoochelende resultaten en vooruitzichten voor de rest van het jaar.

Anderzijds neemt de ongerustheid op de financiële markten met de minuut toe, door de totaal ondoorzichtige onderhandelingen en tegenstrijdige berichten over een handelsakkoord tussen de VS en China – en voeg ook India maar toe aan dat lijstje.

China zal zich ongetwijfeld veel weerbaarder opstellen dan kleine broertje Vietnam, of het opvallend inschikkelijke Europa. De Rode Reus staat immers sterk door zijn bijna monopolistische positie in grondstoffen, die vitaal zijn voor de uitbouw van geavanceerde technologie in de VS. Maar de Chinese bewindvoerders zijn zich ook bewust van de teruglopende industriële groei in hun land, zodat ze er weinig baat bij hebben om het handelsconflict met de VS voort te zetten.

De bullebak-strategie die Trump op Europa toepaste, zal averechts werken op de Chinese leiders. De Oosterse cultuur laat onder geen beding gezichtsverlies toe, zeker niet zoals de Europese leiders dat lijdzaam ondergingen. Een langdurig handelsconflict met China zal de Amerikaanse consumptieprijzen echter veel sneller impacteren dan de Europese heffingen, die slechts geleidelijk doorsijpelen in de inflatie-indices. Het handelstekort van de VS met China overtreft in ruime mate het deficit met de Europese Unie.

Professionele investeerders zullen zich pas na een oplossing van dit conflict definitief weten te oriënteren en zich wellicht opnieuw op de VS richten als gidsland voor hun beleggingen – belangrijk daarbij zijn de uitstekende bedrijfsresultaten in het tweede kwartaal en de verrassend goede vooruitzichten die de meeste Amerikaanse bedrijven vooropstellen.

Intussen staan er ons weer woelige wateren te wachten op de beurzen. Bindt u desnoods vast aan de mast van het schip, zodat u aan de lokroep van de sirenen en andere paniekzaaiers kunt weerstaan.