De Amerikaanse centrale bank in het middelpunt van de aandacht

• Donald Trump oefent al enkele maanden druk uit op de Amerikaanse centrale bank (de Fed) en haar voorzitter, Jerome Powell. Trump eist een stevige verlaging van de rente om zo de Amerikaanse economie zuurstof te geven én de druk op de staatsschuld te verminderen.
  
• Eerder dit jaar bevestigde het Hooggerechtshof de speciale status van de Federal Reserve als quasi-private instelling, waarvan de gouverneurs alleen om een ​​‘bijzondere reden’ zoals fraude kunnen worden afgezet. De beslissing hielp de zorgen over de onafhankelijkheid van de Fed weg te nemen, nadat Trump had gedreigd de voorzitter af te zetten.
  
• Vorige week probeerde Trump het ontslag van Lisa Cook, bestuurslid van de Fed, af te dwingen wegens verdenking van fraude. Cook antwoordde dat ‘er geen wettelijke basis was voor haar ontslag’ en dat ze niet zou vertrekken. De ontwikkeling zou wel nieuwe vragen kunnen oproepen over de onafhankelijkheid van de Fed.

• Een andere belangrijke gebeurtenis was de toespraak van Jerome Powell eind augustus tijdens het Jackson Hole Symposium, de beroemde jaarlijkse bijeenkomst van centrale bankiers van over de hele wereld. Powells opmerkingen lijken het scenario van een renteverlaging met 0,25 % in september te bevestigen, en de markt verwacht een geleidelijke terugkeer van de federale rente naar een bandbreedte tussen 3 % en 3,5 %, waarschijnlijk vóór het einde van de termijn van de Fed-voorzitter in mei 2026.
  
• Powell benadrukte dat verdere verlagingen voor de rest van zijn termijn waarschijnlijk geleidelijk zouden verlopen en afhankelijk zijn van eenmalige inflatiedruk.

• Een Amerikaans federaal hof van beroep oordeelde vorige week dat een groot deel van Trumps tarieven illegaal zijn. Daarmee werd een uitspraak van een lagere rechtbank in mei bevestigd en kwam het machtigste protectionistische instrument van het Witte Huis in gevaar.
  
• Het besluit zou de afschaffing kunnen betekenen van alle tarieven die geen specifieke sectoren van de economie treffen. Dat is een nachtmerrie voor de Republikeinse president, die nog steeds in beroep kan gaan bij het Hooggerechtshof, aangezien de uitvoering van de uitspraak is opgeschort tot 14 oktober.
  
• Deze tegenslag in de protectionistische strategie van de Republikeinen verzwakt twee soorten tarieven: de wederkerige tarieven die Trump afkondigde op ‘Liberation Day’ en de ‘anti-drugshandeltarieven’ tegen China, Mexico en Canada.
• De president beloofde onmiddellijk de beslissing van de rechtbank aan te vechten bij het Amerikaanse Hooggerechtshof, waar een conservatieve meerderheid zetelt. ‘Met de hulp van het Amerikaanse Hooggerechtshof, zullen we [tarieven] gebruiken om ons land te dienen’, zei Trump op Truth Social. Wordt vervolgd...
  

• Ondertussen heeft Donald Trump de toepassing van 50 % invoertarieven op producten uit India bevolen. Een verdubbeling van het oorspronkelijke percentage. Trump bekritiseert de Aziatische reus voor diens massieve olie-aankopen uit Rusland. Na China is India de belangrijkste afnemer.
• Hoewel de klap zwaar is, lijkt de Indiase regering niet bereid om toe te geven aan de druk. Ze heeft de Indiërs gevraagd om lokale producten te kopen. Om de gevolgen van de tarievenoorlog te temperen, heeft premier Narendra Modi ook beloofd de belastingen voor burgers te verlagen.
  
• China positioneert zich steeds meer als de ‘redelijke speler’ in de wereldeconomie en probeert zo te profiteren van het onstabiele imago dat Amerika krijgt onder de regering-Trump.

• De wereldeconomie blijft over het algemeen gematigd groeien. Dit blijkt uit de inkoopmanagersindices of PMI’s (een maandelijkse indicator die het vertrouwen van inkoopmanagers meet en inzicht geeft in de economische vooruitzichten) die iets boven de 50 liggen, dat is de grens tussen groei en vertraging. En dat zowel in China, Japan als Europa. Alleen de Verenigde Staten trappelen ter plaatse, hoewel het cijfer voor augustus nog niet bekend is. India loopt voorop, maar de invoerrechten van 50 % zijn nog niet in de peilingen verwerkt.
• De recente Amerikaanse inflatiecijfers lieten een lichte opleving zien van zowel de nominale inflatie (het inflatiepercentage zonder aanpassing voor de reële koopkracht) als de kerninflatie (de inflatie exclusief energie en voedsel). Opvallend is ook de stijging van de producentenprijzen, die de eerste impact van de tarieven weerspiegelt.
  
• De grote vraag voor de komende maanden is of Amerikaanse bedrijven deze stijging van hun productiekosten zullen doorrekenen in de verkoopprijzen van hun producten. Vandaar de voorzichtige boodschap van de Fed. In Europa blijft de inflatie laag, rond de 2 %.

Eind augustus besloot de Franse premier François Bayrou het vertrouwen van het parlement te vragen over zijn begrotingsbeleid. Als de motie van wantrouwen tijdens de stemming op 8 september met een absolute meerderheid wordt aangenomen, moet Bayrou aftreden. Volgens de laatste berichten is dat het verwachte scenario. Frankrijk krijgt dan opnieuw een regering in lopende zaken.

• Hoewel de markt tot nu toe gematigd op het conflict tussen Trump en de Fed heeft gereageerd, zou dit kunnen leiden tot grotere onzekerheid en steilere rentecurves, als gevolg van twijfels over de onafhankelijkheid van de Federal Reserve
  
  
• Een zwakkere Amerikaanse dollar, met de bijbehorende inflatie, zou ook de nominale langetermijnrentes van staatsobligaties kunnen beïnvloeden. De inflatieverwachtingen op de markt wijzen momenteel op relatief gunstige vooruitzichten, met beperkte inflatierisico's op de lange termijn, maar dat zou kunnen veranderen.

De Amerikaanse aandelenmarkt verwelkomde de opmerkingen van Jerome Powell. Voor aandelen is het vooruitzicht van een renteverlaging, gecombineerd met een vertragende economie die momenteel niet door een recessie wordt bedreigd, een ideaal scenario.

Hoewel de Indiase export naar de Verenigde Staten slechts een goeie 2 % van het bbp vertegenwoordigt, reageerde de beurs van New Delhi negatief op het nieuws van de tarieven, met een forse daling. En zoals de laatste jaren gebruikelijk is geworden, is er sprake van een switch tussen India en China, ditmaal ten gunste van de latere.