Van volatiliteit naar Santaclausrally?

Door de sluiting van de Amerikaanse overheid – de zogenaamde ‘shutdown’ – was het afgelopen maand moeilijk de macro-economische data van de VS op te volgen. De ambtenaren die de gegevens moeten verzamelen en verwerken kregen tijdelijk geen loon, dus werden de indicatoren niet gepubliceerd.

De shutdown ontstond doordat het Congres geen akkoord bereikte over het toekomstige budget. Dat had een negatieve impact op de economie: de onzekerheid nam toe en duizenden ambtenaren zaten thuis zonder loon. Maar er was ook een impact op de markten. Beleggers moesten aan de slag met beperkte informatie, waardoor emoties ruim baan kregen.

Wat we wél zagen, is dat de Amerikaanse arbeidsmarkt vertraagt, maar zeker niet instort. Na enkele maanden van teleurstellende jobcreatie, kwamen er in september opnieuw 119.000 banen bij. Tegelijk steeg de werkloosheidsgraad naar 4,4 %.

Ondanks die afkoeling blijft de Amerikaanse consument voorlopig stevig consumeren – zelfs nu het consumentenvertrouwen duidelijk daalt. Dat vormt een contrast met Europa, waar consumenten zich lijken aan te passen aan de moeilijke economische omstandigheden en hun vertrouwen voorlopig op peil houden.

Naast de volatiliteit op de aandelenmarkten zagen we in november ook belangrijke geopolitieke ontwikkelingen. Die houden we nauwlettend in de gaten, wegens hun mogelijke impact op de wereldeconomie en financiële markten.

Zo presenteerde Amerikaans president Donald Trump een nieuw ‘vredesplan’ voor Oekraïne, met een deadline rond Thanksgiving die intussen al verstreken is. Het voorstel houdt in dat Oekraïne aanzienlijke toegevingen moet doen, waaronder grondgebied afstaan en de omvang van zijn leger beperken. In ruil zou Rusland de aanvallen staken. Trump gaf aan dat hij bij een weigering mogelijk de Amerikaanse steun aan Oekraïne zou stopzetten.

Oekraïense en Europese leiders bestempelden het plan als onaanvaardbaar en hebben intussen een tegenvoorstel ingediend. Het verdere verloop van het conflict blijft onzeker, maar de kans op een diplomatiek doorbraak lijkt deze maand iets groter dan voorheen.

Ook op het Amerikaanse continent lopen de geopolitieke spanningen op. Het Amerikaanse leger schakelt steeds vaker boten van vermoedelijke drugssmokkelaars uit met militaire middelen. Tegelijk is de militaire aanwezigheid in het Caribisch gebied aanzienlijk opgeschaald.

Venezuela staat daarbij in de schijnwerpers. De regering-Trump heeft president Maduro bestempeld als leider van een terroristische organisatie en lijkt te zinspelen op een militaire interventie.

Ook in Azië zien we nieuwe geopolitieke ontwikkelingen. In Japan werd Sanae Takaichi verkozen tot de eerste vrouwelijke premier van het land. Haar uitgesproken nationalistische standpunten leiden nu al tot spanningen met China. Zo verklaarde ze onlangs dat een Chinese aanval op Taiwan een levensbedreigende situatie voor Japan zou vormen, waarop het land zou moeten reageren. Die uitspraak leidde dan weer tot scherpe reacties uit Peking.

De acties van de Amerikaanse centrale bank (Fed) waren een belangrijke drijfveer voor de aandelenmarkten in november. Beleggers rekenden op een extra renteverlaging om de economie en de beurzen te ondersteunen, maar gaandeweg werd zo’n verlaging onzekerder.

Na de renteverlaging van 25 basispunten op 29 oktober bleven de verwachtingen sterk schommelen. Fed-futures gingen van bijna zekerheid over een bijkomende verlaging naar een zeer beperkte kans. Ook bij de bestuurders van de Fed is er verdeeldheid: sommige gouverneurs pleiten voor extra steun om de verzwakkende arbeidsmarkt te ondersteunen, terwijl anderen waarschuwen dat de inflatie nog steeds boven de doelstelling ligt.

De shutdown van de Amerikaanse overheid maakt de situatie nog complexer. Door het uitblijven van cruciale macro-economische data varen de Fed en de markt gedeeltelijk blind.

Aandelenmarkten kenden het afgelopen jaar al een hobbelig parcours, en november vormde geen uitzondering. Na een sterke rally van de MSCI World sinds het dieptepunt eind april – het hoogtepunt van de tarievenoorlog – kwam de stijging in november tot stilstand. Eind november stonden we ongeveer op hetzelfde niveau als begin november.

Die stabiliteit ging echter gepaard met flinke schommelingen. In de eerste drie weken daalden de beurzen fors, vooral door zorgen over een mogelijke AI-bubbel en kritische uitspraken van de Amerikaanse centrale bank. In de laatste week volgde een herstel, waardoor de verliezen grotendeels werden goedgemaakt. November was dus geen rustige maand, maar veeleer een korte adempauze in een volatiel jaar.

De recente daling van aandelen, vooral bij AI-gerelateerde bedrijven, zien wij eerder als een gezonde correctie dan als het begin van een crash. Kunstmatige intelligentie is een technologie met enorme impact en bevindt zich nog in een vroege ontwikkelingsfase. De investeringen in AI blijven sterk groeien, zoals opnieuw bleek uit de recente kwartaalresultaten van Nvidia. Het bedrijf overtrof de al zeer hoge winstverwachtingen van analisten. De klanten van Nvidia, grote techspelers, blijven massaal investeren in nieuwe AI-infrastructuur.

De vraag blijft wel of het huidige tempo van kapitaaluitgaven (capex) kan worden aangehouden of zelfs versneld. Voorlopig lijkt het antwoord ja. Voor veel LLM’s (Large Language Models) zoals ChatGPT en Gemini geldt: hoe meer rekenkracht, hoe beter de resultaten. Andere AI-modellen hebben bovendien nog een aanzienlijk groeipotentieel. Wij gaan er dan ook van uit dat de capex-cyclus nog niet op zijn einde loopt.

Het wordt interessant om zien of de investeringen in AI zullen leiden tot grote efficiëntiewinsten. Een voorbeeld is de farmaceutische sector, waar bedrijven zoals Eli Lilly en Novartis volop investeren in AI-labs. AI, als geavanceerde patroonherkenner, kan farmabedrijven helpen om sneller nieuwe medicijnen te ontdekken, met hogere slaagkansen en lagere R&D-kosten.

We verwachten dat de economische groei in de VS ook in 2026 relatief robuust blijft. Centrale banken zullen naar onze inschatting een eerder ondersteunend beleid blijven voeren, terwijl investeringen in artificiële intelligentie verder toenemen. Tegen deze achtergrond hebben wij de recente correctie op de aandelenmarkten aangegrepen om onze lichte overweging in aandelen geleidelijk verder op te bouwen.